مشهورترین افراد تاریخ ترکیه

مشهورترین افراد ترکیه

رجب طیب اردوغان (Recep Tayyip Erdogan )  (1954)

اردوغان ، رئیس جمهور فعلی ترکیه ، در استانبول متولد شد و خانواده اش از مهاجران گرجی از شهر باتومی ، در کشور گرجستان ، بوده اند. اردوغان در سال 1994، شهردار استانبول شد . او در سال 2002 نماینده مجلس و در سال 2003 نخست وزیر ترکیه شد. وی رهبر حزب عدالت و توسعه ترکیه می باشد. اردوغان در سال 2009 ، شهروند افتخاری تهران شد.

نعیم سلیمان اغلو (Naim Suleymanoglu) (1967)

وزنه بردار معروف ترک و در ممچیلگراد (Momchilgrad) کوشر بلغارستان متولد شد. وی سه بار برنده مدال طلای المپیک در سال های 1988 ، 1992 و 1996 بوده و هفت بار برنده مدال طلای مسابقات وزنه برداری جهان در سال های 1985 ، 1986 ،1989 ،1991 ، 1993 ،1994 ، 1995 و در مجموع 46 رکورد جهانی دارد.

هاکان شو کور (Hakan Sukur) (1971)

این فوتبالیست ، در شهر آداپازاری (Adapazan) در ناحیه مرمره ، متولد شد و از سن 17 سالگی به طور حرفه ای فوتبال را دنبال کرد . سه بار برنده عنوان آقای گل شده و سریع ترین گل در جام جهانی 2002 را به ثمر رسانده است. وی در سال 2008 بازنشسته شد.

هدایت ترک اوغلو (Hidayet Turkoglu) (1979)

بازیکن حرفه ای بسکتبال است که در قاضی عثمان پاشا (Gaziosmanpasa)  در استانبول متولد شد. وی از سال 2010 تاکنون (2013) ، در اتحادیه ملی بسکتبال آمریکا (NBA) برای تیم ارلاندو محیک (Orlando Magic) بازی می کند. وی با 2/08 متر قد ، به عوان سومین مهاجم بلند قد شناخته شده است. در مسابقات اروپایی فیبا (2001) ، و مسابقات جهانی فیبا (2010) به همراه تیمش موفق به کسب مدال نقره شد.

عبدالله گل (Abdullah Gul) (1950)

او در قیصریه به دنیا آمد. پدرش یکی از کارمندان کارخانه هواپیماسازی قیصریه بود. او در رشته اقتصاد در دانشگاه اقتصاد استانبول تحصیل کرد و در مقطع دکترا در دانشگاه لندن درس خواند. در سال 1991 ، از حزب رفاه در منطقه ساکاریه راهی مجلس شد، تا سال 1995 عضو کمیسیون برنامه ریزی و بودجه مجلس و از سال 1995 تا 2001 عضو کمیته امور خارجی مجلس بود. در سال 2001 با دوستش رجب طیب اردوغان حزب عدالت حاکم و توسعه را تاسیس و دوباره وارد مجلس شد. در سال 2007 نیز رئیس جمهور ترکیه شد.

حمید کایلان (Hamit Kaplan) (1934 تا 1976)

کشتی گیر مشهور جهانی و قهرمان المپیک در دسته سنگین وزن بود که در شهر هاماموزو (Hamamozu) در استان آماسیا (Amasya) متولد شد. وی در سال 1954، به عضویت تیم ملی ترکیه درآمد. کایلان علاوه بر کشتی آزاد ، در کشتی فرنگی نیز فعالیت می کرد. وی ، مقام های قهرمانی فراوانی را برای کشورش کسب کرد که عبارتند از : مدال طلا در مسابقات المپیک 1956 ، مدال نقره در سال 1960 و مدال برنز در سال 1964. در مسابقات جهانی سال 1957 ، نفر اول و در سال های 1959 و 1961 ، در کشتی فرنگی نفر دوم و در سال 1963 نفر سوم شد.

اولین باغچه بان (Evlin Bahceban) (1928 تا 2010) (1307 تا 1389)

موسیقی دان ، از بنیان گذاران اپرای تهران و از پیشگامان هنر آواز دسته جمعی ، گروه کر ، در ایران و استاد پیانو بود. اولین در مرسین ترکیه ، از مادری فرانسوی و پدری ترک متولد شد و سال های پایان عمرش را نیز در همان جا سپری کرد ، اما ایران را نیز وطن خود می دانست. این گفته وی بسیار معروف است :«ترکیه وطن من است و من مثل یک درخت در آنجا رشد کردم ، اما میوه هایم را در ایران دادم و در ایران به بار نشستم. به همین علت ، هر دو کشور را دوست دارم و هر دو را وطن خودم می دانم.»

نجم الدین اربکان (Necmettin Erbakan) (1926 تا 2011)

اربکان در شهر سینوپ به دنیا آمد و در دانشگاه استانبول در رشته مکانیک به تحصیل ادامه داد و در دانشگاه آلمان دکترا گرفت. از سال 1969 وارد عرصه  سیاسی شد و ابتدا به عنوان نماینده پارلمان انتخاب شد و موسس حزب نظام ملی در سال 1970، حزب سلامت ملی در سال 1973 و حزب رفاه در سال 1987 بود. از طریق حزب رفاه در سال 1996 به قدرت رسید و از سال 1996 تا 1997 نخست وزیر ترکیه بود.

بولنت اجویت (Bulent Ecevit) (1925 تا 2006)

سیاست مدار ، شاعر ، نویسنده ، روزنامه نگار و نخست وزیر پیشین ترکیه بود. او در استانبول به دنیا آمد و در دهه 1950 به آمریکا رفته و در آنجا مشغول به کار شد. پس از بازگشت به ترکیه به حزب جمهوری خلق پیوست و در سال 1957 به نمایندگی مجلس ترکیه انتخاب و در سال 1972 نخست وزیر ترکیه شد. در دوران نخست وزیریش ، نیروهای ترکیه شمال قبرس را اشغال کردند. وی در سال 2006 در حالی که در اغما بود ، درگذشت.

عزیز نسین (Aziz Nesin) (1915 تا 1995)

محمد نصرت نسین (Mehmet Nusret Nesin) معروف به عزیز نسین ، نویسنده ، مترجم و طنز نویس بود که در هیبیلادا (Heybeliada) یکی از جزایر استانبول متولد شد. وی تحصیلات خود را در دانشکده افسری به پایان رساند و تا سال 1944 در خدمت نظام بود. عزیز نسین از آن به بعد ، به روزنامه فروشی ، کتاب فروشی ، عکاسی و حسابداری پرداخت و سرانجام به نویسندگی روی آورد. دید گاه های سیاسی او باعث شد چند بار به زندان بیافتد. استعداد سرشار و ذوق فراوانش مایه ترقی و شهرت سریع وی شد؛ به طوری که در کنکور بین المللی طنز نویسی در ایتالیا، دو بار جایزه گرفت. آثارش بالغ بر37 جلد ، شامل رمان ، داستان کوتاه و قصه کودکان است. وی در شیوه طنز نویسی و انتقاد، مقام والایی در ترکیه و سایر کشورهای جهان دارد. داستان های عزیز نسین ، هم به صورت جدا و بیرون از مجموعه های خود و هم در غالب اصلی کتاب ها به فارسی ترجمه شده اند.

از داستان هایی که به فارسی ترجمه شده می توان به موارد زیر اشاره کرد : پخمه ، حقه باز ، خری که مدال گرفت ، زن بهانه گیر ، عروس محله ، گردن کلفت.

همچنین ، وی در سال 1956 ، برنده جایزه نخل طلا در مسابقه بین المللی طنز در ایتالیا برای داستان مراسم دیگ و در سال 1966 بنده جایزه خارپشت طلایی در مسابقه بین المللی طنز در بلغارستان شد.

یاشار دوغو (Yasar Dogu)(1913 تا 1961)

در المپیک 1948 و در مسابقات اروپایی 1951 در رشته کشتی، مدال طلا دریافت کرد. وی کشتی را از سال 1936 آغاز کرد و در سال 1939 در تیم ملی ترکیه پذیرفته شد. وی تا سال 1951 ، 47 بار برای تیم ملی ترکیه مسابقه داد و پس از بازنشستگی به عنوان مربی تیم ملی به فعالیتش در این زمینه ادامه داد.

یاشار ارکان (Yasar Erkan) (1911 تا 1986)

این کشتی گیر که در المپیک 1936 برلین ، برنده مدال طلا شد اولین ورزشکار ترکیه بود که موفق به کسب مدال طلای المپیک شد.

ناظم حکمت ران (Nazim Hikmet Ran) (1902 تا 1963)

از برجسته ترین شاعران و نمایشنامه نویسان کمونیست ترکیه بود. وی در شهر تسالونیکا (Thessaloniki) ، دومین شهر بزرگ یونان امروزی که در آن زمان جزو امپراتوری عثمانی بود ، به دنیا آمد . ناظم بر اثر سکته قلبی در مسکو درگذشت و در گورستان نوودیچی (Novodevichy Cemetery) به خاک سپرده شد. او از سن چهارده سالگی به سرودن شعر پرداخت. وی در سن نوزده سالگی در سفری که به شوروی داشت از نزدیک با نسل جدید هنرمندان انقلابی آشنا شد و جسارتی بیشتر در ایجاد تحول در شکل و محتوای شعر ترکیه یافت. آثار وی به بیش از سی زبان ترجمه و چاپ شد، اما تا زمانی که زنده بود اجازه انتشار به زبان خودش را به او نداند. از آثار وی می توان به موارد زیر اشاره کرد : برادر زندگی زیباست ؛ خون سخن نمی گوید ؛ طغیان زنان ؛ فریاد وطن ؛ شهری که صدایش را از کف داده است.

خالده ادیب ادیوار  (Halide Edivar) (1884 تا 1964)

رمان نویس و رهبر سیاسی فمنیستی بود که استانبول متولد شد. پدر وی وزیر سلطان عثمانی ، عبدالحمید دوم ، بود. خالده درمنزل به وسیله آموزگاران خصوصی به تحصیل ادبیات اروپایی و عثمانی ، مذهب ، فلسفه ،جامعه شناسی ، نواختن پیانو ، زبان های انگلیسی ، فرانسه و عربی می پرداخت . شخصیت های داستان های وی ، زنانی مستقل و قوی هستند که با وجود سختی های فراوان به اهدافشان دست پیدا کرده اند. این نویسنده ، از جایگاه اجتماعی پایین زنان ترک انتقاد کرده است.

مصطفی کمال آتاتورک (Mustafa Kemal Ataturk) (1881 تا 1938)

مصطفی کمال پاشا معروف به آتاتورک ، طی یک کودتا ، جمهوری ترکیه را بنیان گذاشت. وی اولین رئیس جمهور ترکیه ، از 1923 تا 1938 بود. سیاست کلی وی عبارت بود از : جدایی دین از سیاست ، تاسیس دولت لائیک در ترکیه ، پایه ریزی صنایع جدید در ترکیه طبق الگوهای غربی ، ترویج فرهنگ اروپایی و اتکا برناسیونالیسم ترک. آتاتورک به تقلید از اروپائیان ، به جای جمعه ، روز یکشنبه را به عنوان روز تعطیل هفته اعلام کرد. او حکومت ترکیه را به عنوان حکومت غیر دینی معرفی کرد و مبنای تقویم را سال میلادی نهاد. وی همچنین با حجاب مخالفت و الفبای لاتیم را جایگزین الفبای ترکی کرد.

سلطان سلیمان یکم (Suleiman) (1495 تا 1566)

سلیمان فرزند سلیم یکم است و از مشهورترین پادشاهان عثمانی است. سلیمان را کبیر ، قدرتمند یا سلیمان قانونی می نامند. از مهمترین کارهای سلطان سلیمان محاصره وین ، لشکر کشی به مجارستان بود. همچنین ، وی توانست در 1534 ، تبریز پایتخت پیشین ایران را فتح و در همان سال به بغداد برسد. در دوره شاه طهماسب ، پادشاه ایران ، پایخت ایران به شهر قزوین منتقل شد. سلطان سلیم سه بار به ایران لشکر کشی کرد و یکبار هم تا سلطانیه زنجان پیش آمد ؛ اما به دلیل برف و کولاک سنگین مجبور به عقب نشینی شد. سلیمان هم مانند پدرش به ادبیات علاقه فراوانی داشت و در دوران وی معماری و هنر جایگاهی والا یافت. بنای بزرگ مسجد سلیمانیه در استانبول از آثار به جا مانده از دوران پادشاهی وی است.

خواجه معمار سینان آغا (Mimar Sinan) (1490 تا 1588)

معروف به معمار سینان ، معمار رسمی چند تن از پادشاهان عثمانی بود. منابع عثمانی ، او را از مسیحیان آسیای صغیر می دانستند که مسلمان شد و نام عربی سینان را انتخاب کرد. آثار وی ، نمونه های برجسته و ممتاز معماری معروف به معماری عثمانی است که تاثیر بسیاری ازمعماری بیزانس گرفته است. مسجد سلیمیه (Selimiye Mosque) در ادیرنه ، واقع در بخش اروپایی ترکیه و مسجد سلیمانیه استانبول از شاهکارهای مهم وی هستند.

حاجی احمد محی الدین پیری (Haci Ahmed Muhiddin Piri) (1465 تا 1555)

معروف به پیری رئیس (Piri Peis) ، دریا سالار معروف ترکیه عثمانی در سده شانزدهم بود که نقشه های جغرافیایی وی معروف است. یکی از نقشه های وی، نخستین نقشه جهان ، مربوط به سال 1513 است که در سال 1929 ، در قصر توپکاپی کشف شد. وی همچنین نقشه هایی را درمجموعه ای به نام کتاب بحریه نگه می داشت.

سلطان سلیم یکم (Selim I) (1465 تا 1520)

سلطان سلیم یکم ، پس از کشتن ولیعهد و برادر دیگرش ، پدرش با یزید دوم را از سلطنت خلع و در سال 1512 میلادی بر تخت نشست . سلطان سلیم یکم ملقب به مهیب (یاووز) بود ، کسی بود که حکومت عثمانی را به امپراتوری تبدیل کرد. او در طول نه سال پادشاهی اش ، شام ، مصر ، دیاربکر ، غرب  کردستان ، عراق ، حجاز  و بخشهایی از بالکان را تصرف کرد. سلیم با همه جنگاوریش ، از ادب و دانش بی بهره نبود و به فارسی نیز شعر می گفت و علمای دین و اهل فضل و ادب را گرامی می داشت.

سلطان محمد (Sultan Mehmet) (1432 تا 1481)

سلطان محمد دوم ملقب به محمد فاتح ، هفتمین و بزرگترین پادشاه دولت عثمانی بود و از دید مردم ترک ، یک قهرمان است. سلطان محمد در شهر ادیرنه (Edirne) ،به دنیا آمد و فرزند سلطان مراد دوم عثمانی بود و سه بار به جای پدر ، بر تخت پادشاهی تکیه زد. سلطان محمد ، جوان ترین پادشاه عثمانی بود و جنگی بزرگ برای فتح استانبول را آغاز کرد . وی به خاطر فتح استانبول ، محمد فاتح نام گرفت. سلطان محمد در سن چهل و نه سالگی درگذشت و در مسجد فاتح به خاک سپرده شد. پزشک وی ، جیکوب پاشا (Jacob Pasha) متهم شد که شاه را مسموم کرده، به همین دلیل اعدام شد.

محمود کاشغری (Mahmud al Kashgari) (1008 تا 1102)

نویسنده نخستین فرهنگ ترکی ، دیوان لغات الترک ، است . پدرش ، حسین کاشغری ، شهردار بارسغان بود. محمود به زبان ترکی ، فارسی و غربی تسلط کامل داشت و بیشتر عمر خود را در بغداد گذراند. این شخصیت مشهور تاریخی است یکی از پیشروهای رشته زبان شناسی و دایره المعارف و لغت نامه نویسی است. یونسکو سال 2008 را به پیشنهاد وزارت فرهنگ ترکیه به نام محمود کاشغری نامگذاری کرده است. سال 2008 دقیقا مصادف با هزارمین سال تولد وی است.